شمع خودرو، یکی از قطعات حیاتی موتور است که نقش مهمی در احتراق سوخت و عملکرد موتور ایفا می‌کند. انتخاب شمع مناسب برای خودرو، مستلزم دانستن مشخصات فنی آن است. یکی از برندهای معتبر تولیدکننده شمع،NGK است که محصولات خود را با کدهایی مشخص تولید می‌کند.
در این مطلب، کدخوانی شمع ان جی کا را به شما آموزش می‌دهیم؛ اینکه چگونه کدهای روی شمع‌های NGK را بخوانید و اطلاعات مهمی، مانند نوع آلیاژ، فاصله هوا و کد حرارتی شمع را استخراج کنید. با دانستن اطلاعات مربوط به کدخوانی شمع ان جی کا، می‌توانید شمع مناسب برای خودروی خود را انتخاب کنید و از عملکرد بهینه موتور مطمئن شوید.
اطلاعات فنی و کد طبقه بندی در شمع های NGK
برند NGK به‌عنوان یکی از برندهای معتبر در صنعت خودرو، دارای طیف گسترده‌ای از محصولات با مشخصات فنی متفاوت است. شناخت این مشخصات و نحوه کدخوانی شمع ان جی کا به شما کمک می‌کند تا شمع مناسب برای خودروی خود را انتخاب کنید.
در ضمن اگر می‌خواهید بدانید که چه نوع شمعی برای خودروی شما بهتر است، می‌توانید از بات شمع‌یاب همیار حامی استفاده کنید. با وارد کردن مشخصات خودروی خود در این بات، فهرستی از شمع‌های مناسب ماشینتان، با کدهای دقیق دریافت می‌کنید.
فاصله واشر تا ترمینال شمع
فاصله واشر تا ترمینال شمع NGK، یکی از مشخصات مهمی است که در انتخاب شمع مناسب برای خودرو نقش حیاتی دارد. این فاصله تعیین می‌کند که شمع تا چه عمقی در سر سیلندر پیچیده شود و به‌درستی در جای خود محکم شود.
فاصله واشر تا ترمینال شمع به فاصله‌ای اشاره دارد که واشر (که به‌عنوان عایق عمل می‌کند) تا بالای شمع و ترمینال آن قرار دارد. این فاصله ممکن است تحت‌تاثیر طراحی خاص شمع و نوع موتور قرار بگیرد و معمولا در مشخصات فنی هر شمع ذکر می‌شود. حال این سوال مطرح می‌شود که چرا فاصله واشر تا ترمینال مهم است؟
- محکم‌شدن شمع: اگر این فاصله، نامناسب باشد، شمع به اندازه کافی سفت نمی‌شود و ممکن است در حین کار موتور، شل شده و باعث ایجاد جرقه‌زنی نامناسب و حتی آسیب به موتور شود.
- تماس با پیستون: اگر شمع، بیش‌ازحد در سوراخ پیچیده شود، ممکن است با پیستون تماس پیدا کند و باعث آسیب جدی به موتور شود
- انتقال حرارت: طول رزوه شمع بر نحوه انتقال حرارت از شمع به سر سیلندر تاثیر می‌گذارد.
برای اندازه گیری این فاصله، می‌توانید از یک خط‌کش یا کولیس استفاده کنید؛ کافی است:
- با استفاده از آچار شمع، شمع را از سر سیلندر خارج کنید.
- شمع را تمیز کنید تا بتوانید اندازه گیری را به‌راحتی انجام دهید.
- از لبه واشر تا انتهای رزوه شمع را اندازه بگیرید. این فاصله بر حسب میلی‌متر بیان می‌شود.
فاصله واشر تا ترمینال شمع NGK با کد BK مشخص می‌شود. این کد، نشان‌دهنده نوع و ویژگی‌های شمع، از جمله فاصله واشر تا ترمینال است. در اینجا، B به قطر رزوه و K به نوع خاص شمع اشاره دارد.
مقاومتی (یا مقاومت القائی)
مقاومت القایی در شمع‌های NGK یک عنصر مهم است که عملکرد موتور و سیستم‌های الکترونیکی خودرو را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. مقاومت القایی در شمع‌ها معمولا در محدوده چندین کیلو اهم قرار دارد. مقدار دقیق مقاومت، به نوع شمع، موتور و استانداردهای سازنده بستگی دارد. مقاومت‌های استفاده‌شده در شمع‌ها معمولا از جنس مواد سرامیکی یا کربنی هستند که در برابر حرارت بالا و شرایط سخت موتور مقاوم باشند و در داخل ترمینال مرکزی شمع قرار می‌گیرند.
مقاومت القایی با ایجاد یک مانع در برابر جریان‌های با فرکانس بالا، از ایجاد نویزهای رادیویی جلوگیری کرده و به بهبود عملکرد سیستم جرقه‌زنی کمک می‌کند.
معمولا کد مقاومت القایی در شمع‌های NGK، به‌طور مستقیم در کد اصلی شمع گنجانده نمی‌شود؛ اما برخی تولیدکنندگان شمع، از حروف یا اعداد خاصی در کد شمع، برای نشان‌دادن وجود مقاومت استفاده می‌کنند؛ به‌عنوان مثال، حرفR در برخی کدها ممکن است نشان‌دهنده وجود مقاومت باشد.
برای اطمینان از وجود مقاومت و مقدار دقیق آن در یک شمع خاص، بهتر است به دفترچه راهنمای خودرو یا اطلاعات فنی ارائه‌شده توسط سازنده شمع مراجعه کنید.
کد حرارتی (سرد یا گرم)
کد حرارتی شمع NGK، یکی از مهم‌ترین مشخصاتی است که در انتخاب شمع مناسب برای خودرو نقش دارد. این کد نشان می‌دهد که شمع، چقدر سریع گرما را جذب می‌کند و چقدر سریع آن را دفع می‌کند. در واقع، کد حرارتی شمع به ما می‌گوید که شمع، سرد است یا گرم.
کد حرارتی، عددی است که در کد شمع NGK وجود دارد. این عدد، نشان‌دهنده توانایی شمع در دفع حرارت است. هرچه عدد بزرگ‌تر باشد، شمع، سردتر و هرچه عدد کوچک‌تر باشد، شمع گرم‌تر است. کد حرارتی مهم است زیرا:
- جلوگیری از ناک‌زدن: اگر شمع، بیش‌ازحد گرم شود، ممکن است موتور ناک بزند.
- جلوگیری از رسوب‌گذاری: شمع‌های خیلی سرد ممکن است باعث ایجاد رسوب روی الکترودها شوند و عملکرد شمع را کاهش دهند.
- بهبود عملکرد موتور: انتخاب شمع با کد حرارتی مناسب، باعث بهبود عملکرد موتور، کاهش مصرف سوخت و کاهش آلایندگی می‌شود.
کد حرارتی معمولا در قسمت وسط کد شمع NGK قرار دارد؛ به عنوان مثال، در کد BKR6EGP، عدد 6 نشان‌دهنده کد حرارتی است.
طول رزوه
طول رزوه شمع، به فاصله بین انتهای رزوه شمع تا انتهای عایق سرامیکی شمع اشاره دارد که به آن Reach گفته می‌شود. این طول برای اطمینان از آب‌بندی مناسب بین شمع و سر سیلندر بسیار مهم است.
طول رزوه شمع‌های NGK معمولا، بسته به مدل شمع، بین 7.8 تا 26.5 میلی‌متر متغیر است؛ برای مثال، شمع‌هایی با طول رزوه 19 میلی‌متر و 26.5 میلی‌متر معمولا رایج‌تر هستند. در هنگام کدخوانی شمع ان جی کا، توجه کنید که حرف E نشان‌دهنده طول رزوه شمع است.
آلیاژ و تکنولوژی
شمع‌های شرکت NGK ژاپن، به‌عنوان یکی از برندهای معتبر در صنعت خودرو، با استفاده از آلیاژها و تکنولوژی‌های مختلف تولید می‌شوند که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند و بر عملکرد موتور تاثیر می‌گذارند.
الکترود مرکزی شمع یکی از مهم‌ترین اجزای این شمع است و جنس آن به‌طور مستقیم بر عملکرد شمع تاثیر می‌گذارد. آلیاژهای مختلفی برای ساخت الکترود مرکزی استفاده می‌شود که هر کدام مزایای خاص خود را دارند:
- نیکل(Nickel): رایج‌ترین آلیاژ مورد استفاده در الکترود مرکزی است. نیکل، قیمت مناسبی دارد و در برابر خوردگی مقاوم است. شمع‌های نیکلی برای استفاده روزمره و خودروهای معمولی مناسب هستند.
- ایریدیوم(Iridium): آلیاژی بسیار سخت و مقاوم در برابر سایش است. این آلیاژ باعث می‌شود که شمع، عمر طولانی‌تری داشته باشد و جرقه قوی‌تری تولید کند. شمع‌های ایریدیومی برای خودروهایی با عملکرد بالا و شرایط کاری سخت مناسب هستند.
- پلاتین(Platinum): آلیاژ گران‌قیمتی است که مقاومت بسیار بالایی در برابر حرارت و خوردگی دارد. شمع‌های پلاتینیومی، عمری طولانی‌تر و عملکردی بسیار خوبی در شرایط سخت دارند.
مطالعه بیشتر: شمع ایریدیوم بهتر است یا پلاتینیوم؟
برای تشخیص آلیاژ مورد استفاده در الکترود مرکزی شمع، باید کدخوانی شمع ان جی کا را بلد باشید. معمولا در انتهای کد شمع، حروف یا اعدادی وجود دارد که نشان‌دهنده نوع آلیاژ است؛ به عنوان مثال:
- E : نشان‌دهنده الکترود مرکزی نیکلی است.
- IX : نشان‌دهنده الکترود مرکزی ایریدیومی است.
- ZFR: نشان‌دهنده الکترود مرکزی پلاتینیومی است.
شکاف جرقه (فیلر)
شکاف جرقه یا فیلر شمع، فاصله بین الکترود مرکزی و جانبی شمع است که نقش بسیار مهمی در عملکرد موتور ایفا می‌کند. این فاصله به گونه‌ای تنظیم می‌شود تا جرقه‌ای قوی و پایدار ایجاد شود و مخلوط سوخت و هوا را به‌طور کامل بسوزاند. شکاف جرقه مهم است زیرا:
- ایجاد جرقه مناسب: شکاف جرقه بهینه باعث ایجاد جرقه‌ای با ولتاژ و انرژی کافی می‌شود تا مخلوط سوخت و هوا را به‌طور کامل بسوزاند.
- کاهش مصرف سوخت: جرقه مناسب باعث احتراق کامل‌تر سوخت می‌شود و در نتیجه مصرف سوخت کاهش می‌یابد.
- کاهش آلایندگی: احتراق کامل سوخت باعث کاهش آلایندگی موتور می‌شود.
- جلوگیری از ناک‌زدن: شکاف جرقه نامناسب می‌تواند باعث ناک‌زدن موتور شود.
برای اندازه گیری شکاف جرقه، می‌توانید از یک ابزار مخصوص، به‌نام فیلر شمع استفاده کنید. این ابزار دارای صفحات فلزی با ضخامت‌های مختلف است که با قرار دادن آن‌ها بین دو الکترود شمع، فاصله بین آن‌ها را اندازه می‌گیرید.
در کد شمع NGK، معمولا به‌طور مستقیم به اندازه شکاف جرقه اشاره نمی‌شود و نمی‌توان از طریق کدخوانی شمع ان جی کا به آن پی برد؛ اما با توجه به نوع موتور، شرایط کاری و سایر مشخصات شمع، می‌توان شکاف جرقه مناسب را تعیین کرد.
تشخیص شمع تقلبی NGK
تشخیص شمع تقلبی NGK نیازمند دقت و بررسی دقیق است. جعبه شمع‌های اصلی، معمولا کیفیت چاپ بالایی دارند؛ مثلا کدهای روی جعبه به‌صورت واضح و دقیق حک شده‌اند و تصاویر شمع نیز با کیفیت هستند. از طرفی، خود شمع نیز باید از نظر ظاهری، تمیز و بدون عیب باشد و آرم NGK روی آن به‌صورت واضح حک شده باشد. الکترودهای شمع اصلی، از نظر ضخامت و کیفیت، یکنواخت هستند و جوشکاری آن‌ها بسیار تمیز است. در ضمن، وزن و جنس بدنه شمع اصلی با نمونه‌های تقلبی متفاوت است. برای اطمینان بیشتر، توصیه می‌کنیم که شمع را از نمایندگی‌های معتبر تهیه کرده و به کدهای روی جعبه و شمع دقت کنید.
یکی از ابزارهایی که می‌توانید برای تشخیص شمع اصلی NGK از آن کمک بگیرید، بات تلگرامی اصالت‌سنج همیار حامی است. با وارد کردن کد روی شمع یا جعبه آن، می‌توانید از اصالت محصول NGK خود، از طریق بات اصالت‌سنج همیار حامی، مطمئن شوید.
سخن آخر
با دانستن نحوه کدخوانی شمع ان جی کا، می‌توانید به‌راحتی شمع مناسب برای خودروی خود را انتخاب کنید و از عملکرد بهینه موتور اطمینان مطمئن شوید. به یاد داشته باشید که انتخاب شمع مناسب، نقش مهمی در کاهش مصرف سوخت، کاهش آلایندگی و افزایش طول عمر موتور دارد.
