چراغ چک خودرو یکی از مهم‌ترین هشداردهنده‌های سیستم موتور است که به راننده اطلاع می‌دهد که مشکلی در عملکرد خودرو وجود دارد. روشن‌شدن این چراغ ناشی از مشکلات مختلفی در موتور، سیستم تزریق سوخت، سنسورها یا سیستم‌های آلایندگی است. درک علت روشن‌شدن چراغ چک و اقدامات مناسب برای رفع آن از بروز مشکلات جدی‌تر و هزینه‌های تعمیرات بالا جلوگیری می‌کند. در این مطلب به بررسی علل شایع روشن‌شدن چراغ چک و راهکارهای رفع آن خواهیم پرداخت.
چراغ چک خودرو چیست و چه وظیفه‌ای دارد؟
چراغ چک خودرو (Check Engine Light) یکی از نشانگرهای هشداردهنده روی صفحه کیلومتر خودرو است که در صورت بروز مشکل در سیستم موتور یا آلایندگی روشن می‌شود. این چراغ بخشی از سیستم OBD-II (تشخیص خودکار عیب‌یابی) محسوب می‌شود و وظیفه نظارت بر عملکرد موتور، سیستم سوخت‌رسانی، مشکلات الکتریکی و برقی آلایندگی و برخی سنسورها را دارد.
دلایل رایج روشن‌شدن چراغ چک کدام‌اند؟
چراغ چک خودرو به دلایل مختلفی روشن می‌شود که برخی از آن‌ها جدی هستند و برخی دیگر ممکن است به‌راحتی برطرف شوند. رایج‌ترین دلایل روشن شدن چراغ چک خودرو عبارت‌اند از:
روشن‌شدن چراغ چک پس از گرم‌شدن
روشن‌شدن چراغ چک موتور پس از گرم‌شدن خودرو به دلایلی مانند خرابی سنسور اکسیژن، گرفتگی یا نقص در مبدل کاتالیستی، ایراد در کویل یا شمع‌ها، اختلال در سنسور دمای موتور یا سنسور جریان هوای ورودی (MAF) و نشتی در سیستم خل اتفاق میفتد. افزایش دما ممکن است این مشکلات را تشدید کند و باعث ارسال سیگنال‌های خطا به ECU شود.
علت روشن‌شدن چراغ چک بعد از روشن‌شدن کولر
روشن‌شدن چراغ چک پس از روشن‌کردن کولر معمولا به افزایش بار روی موتور و سیستم برقی مربوط می‌شود. این مشکل به دلایلی مانند فشار بیش‌ازحد به کمپرسور کولر، ضعف در دینام یا باتری، خرابی سنسور فشار کولر، اختلال در شیر کنترل دور آرام (IACV) یا دریچه گاز برقی و نشتی یا انسداد در سیستم خلا رخ می‌دهد. افزایش مصرف برق و تغییرات در دور موتور هنگام روشن‌شدن کولر ممکن است باعث ارسال سیگنال‌های خطا به ECU شود.
روشن‌شدن چراغ چک و لرزش خودرو
روشن شدن چراغ چک و لرزش خودرو معمولا نشان‌دهنده مشکلاتی در سیستم موتور است. این مشکل به دلیل خرابی شمع خودرو یا کویل‌ها، نقص در سنسور اکسیژن، اختلال در سیستم تزریق سوخت، مشکلات در سیستم احتراق یا خرابی سنسور جریان هوای ورودی است. این قطعات نقش مهمی در عملکرد صحیح موتور دارند و هرگونه نقص در آن‌ها می‌تواند باعث اختلال در احتراق، کاهش کارایی موتور و در نتیجه لرزش خودرو شود.
علت روشن‌شدن چراغ چک پراید
روشن‌شدن چراغ چک در پراید دلایل مختلفی دارد مثلا روشن شدن چراغ چک پراید بعد از گرم شدن معمولاً به دلیل خرابی سنسور اکسیژن، بالا رفتن دمای موتور، یا مشکل در کوئل و سیستم جرقه‌زنی است؛ درحالت کلی لازم است با دیاگ خطاها بررسی شود تا علت دقیق مشخص شود؛ با این حال از رایج‌ترین علل روشن شدن چراغ چک پراید عبارت‌اند از:
- خرابی سنسور اکسیژن
- مشکل در سیستم تزریق سوخت
- خرابی شمع‌ها یا کویل ماشین
- خرابی سنسور موقعیت میل‌لنگ یا میل‌سوپاپ
- مشکل در سیستم تهویه یا مبدل کاتالیستی
- اختلال در سیستم برق خودرو
گاهی چراغ چک پراید در هنگام حرکت نیز روشن می‌ماند. معمولاعلت روشن شدن چراغ چک در پراید در حال حرکت به دلیل مشکلاتی مانند خرابی سنسور اکسیژن، اختلال در سیستم تزریق سوخت یا نقص در سیستم احتراق است. همانطور که گفتیم برای شناسایی دقیق علت، استفاده از دستگاه دیاگ و بررسی کدهای خطا توصیه می‌شود.
علت روشن‌شدن چراغ چک ساینا
برخی از مشکلاتی که ممکن است مختص روشن‌شدن چراغ چک ساینا باشند، عبارت‌اند از:
- خرابی سنسور فشار اگزوز
- خرابی سیستم کنترل موتور (ECU)
- مشکل در سیستم گازهای آلاینده
- خرابی در سیستم کنترل دریچه گاز الکتریکی
- مشکل در سیستم تهویه هوای داخل کابین (AC)
علت روشن‌شدن چراغ چک کوییک صفر
روشن‌شدن چراغ چک در کوییک صفر در کنار دلایل اصلی معمولا به دلیل استفاده از تکنولوژی‌های جدیدتر و بهبودهای الکترونیکی در کوییک است؛ مثل مشکل در:
- سیستم مدیریت موتور پیشرفته (ECU)
- سنسورهای اکسیژن و آلایندگی پیشرفته‌تر
- سیستم‌های الکترونیکی پیچیده‌تر (ECU و کنترل دریچه گاز)
- سنسور موقعیت میل‌لنگ یا میل‌سوپاپ الکترونیکی
- نقص در سیستم کنترل تهویه یا کولر الکتریکی
- نقص در سیستم شروع به کار یا استارت استاپ (Start-Stop)
هنگام روشن‌شدن چراغ چک خودرو چه اقدامی باید صورت بگیرد؟
توصیه می‌کنیم که هنگام روشن ماندن چراغ چک خودرو اقدامات زیر را انجام دهید:
- ابتدا عملکرد خودرو را بررسی کنید. اگر خودرو به‌طور معمول کار می‌کند و علائم خاصی مثل لرزش، کاهش قدرت یا صدای غیرعادی ندارد، ممکن است مشکل جزئی باشد؛ اما اگر خودرو دچار مشکلاتی نظیر کاهش قدرت، لرزش یا بوی سوخت غیرعادی شد، بهتر است سریعا اقدام کنید
- قبل از هر چیز سطح روغن موتور، مایع خنک‌کننده و مایعات دیگر را بررسی کنید. گاهی اوقات کاهش سطح مایعات می‌تواند باعث روشن ماندن چراغ چک شود
- بهترین اقدام در صورت روشنی چراغ چک، اتصال خودرو به دستگاه دیاگ است. این دستگاه کدهای خطای دقیق را از ECU خودرو استخراج می‌کند و علت دقیق روشن ماندن چراغ چک را نشان می‌دهد
- کدهای خطا که توسط دستگاه دیاگ استخراج می‌شوند، کمک می‌کنند تا مشکل خاص شناسایی شود. این کدها ممکن است به مشکلات در سنسورها، سیستم احتراق، سیستم تزریق سوخت یا سایر اجزای موتور اشاره داشته باشند
- اگر مشکل جدی به نظر می‌رسد یا قادر به شناسایی مشکل نیستید، بهتر است خودرو را نزد یک تعمیرکار متخصص ببرید. آن‌ها با استفاده از تجربه و تجهیزات مناسب، مشکل را تشخیص می‌دهند و آن را رفع خواهند کرد
- اگر چراغ چک چشمک بزند، نشان‌دهنده یک مشکل جدی باشد؛ مانند اختلال در سیستم احتراق که می‌تواند به موتور آسیب وارد کند. در این صورت سریعا خودرو را متوقف کرده و به تعمیرکار مراجعه کنید
در مجموع، در صورتی که روشن‌شدن چراغ چک به صورت مداوم باشد یا خودرو دچار مشکلات عملکردی شود، باید به‌سرعت اقدامات لازم را برای تشخیص و رفع مشکل انجام دهید.
رانندگی با چراغ چک روشن چه خطراتی را به همراه دارد؟
رانندگی با روشن‌بودن چراغ چک موتور ممکن است خطرات زیادی به همراه داشته باشد. این خطرات، بسته به علت روشن ماندن چراغ چک متفاوت هستند، اما به‌طور کلی عبارت‌اند از:
- آسیب به موتور
- افزایش مصرف سوخت
- افت عملکرد خودرو
- افزایش خطر خرابی‌های بزرگ‌تر
- آسیب به سیستم‌های آلایندگی
- ایجاد خطرات ایمنی
هشدارهای مهم چراغ چک خودرو کدام‌اند؟
چراغ چک خودرو می‌تواند هشدارهای مختلفی را به راننده منتقل کند که هرکدام ممکن است نشان‌دهنده یک مشکل خاص در سیستم‌های مختلف خودرو باشد. مهم‌ترین هشدارهای مرتبط با چراغ چک عبارتند از:
- چراغ چک چشمک‌زن: اگر چراغ چک به‌صورت چشمک‌زن روشن شود، می‌تواند نشان‌دهنده یک مشکل جدی در سیستم احتراق باشد؛ مانند نقص در شمع‌ها، کویل‌ها یا سیستم تزریق سوخت. این مشکل باعث احتراق ناقص و در نتیجه آسیب به کاتالیست یا دیگر اجزای موتور است. در این صورت باید فورا خودرو را متوقف کرده و به تعمیرکار مراجعه کنید
- چراغ چک ثابت: روشن‌بودن ثابت چراغ چک معمولا به معنای وجود یک مشکل در سیستم‌های موتور یا آلایندگی است. این می‌تواند به دلایل مختلفی مانند خرابی سنسور اکسیژن، مشکل در سیستم تزریق سوخت یا نقص در سیستم کنترل موتور (ECU) باشد. این مشکل ممکن است جدی نباشد، اما نیاز به بررسی و تعمیر دارد تا از بروز مشکلات بزرگ‌تر جلوگیری شود
- کاهش قدرت یا عملکرد ضعیف موتور: اگر همراه با روشن‌شدن چراغ چک، خودرو دچار کاهش قدرت، لرزش یا نوسان در دور موتور شود. این امر نشان‌دهنده مشکلاتی در سیستم احتراق، سنسورها یا تزریق سوخت است که نیاز به بررسی فوری دارند
- رنگ زرد یا نارنجی چراغ چک: چراغ چک به‌طور معمول به رنگ زرد یا نارنجی روشن می‌شود که معمولا نشان‌دهنده یک مشکل غیر فوری است. اگر چراغ چک به رنگ قرمز دربیاید (که در برخی خودروها اتفاق میفتد)، این نشان‌دهنده یک مشکل بحرانی است که باید فورا بررسی شود
- خاموش‌شدن خودکار خودرو پس از روشن‌شدن چراغ چک: در برخی خودروها پس از روشن‌شدن چراغ چک خودرو ممکن است به‌طور خودکار خاموش شود یا عملکرد آن به‌شدت کاهش یابد. این وضعیت معمولا به دلیل اختلال در سیستم‌های مهم خودرو مانند سیستم تزریق سوخت یا احتراق است و نیاز به بررسی فوری دارد (برای آشنایی با علل رایج خاموش شدن خودرو، مقاله همیارحامی در رابطه با دلایل خاموش شدن ناگهانی خودرو را مطالعه فرمایید.)
- چراغ چک و افزایش مصرف سوخت: اگر چراغ چک روشن شود و مصرف سوخت افزایش یابد، ممکن است به مشکلاتی در سنسور اکسیژن، سیستم تزریق سوخت یا مبدل کاتالیستی مربوط باشد که باعث کاهش کارایی موتور و افزایش مصرف سوخت می‌شود
در مجموع، اگر چراغ چک روشن شد، مهم است که هر چه سریع‌تر خودرو را بررسی کرده و در صورت لزوم به تعمیرکار متخصص مراجعه کنید تا از بروز مشکلات جدی‌تر و هزینه‌های اضافی جلوگیری شود.
سخن پایانی
در نهایت، روشن‌شدن چراغ چک خودرو به دلایل مختلفی از جمله مشکل در سیستم احتراق، تزریق سوخت، سنسورها یا سیستم‌های آلایندگی باشد. هر یک از این مشکلات به کاهش عملکرد موتور، افزایش مصرف سوخت و در موارد جدی‌تر، آسیب‌های پرهزینه به سیستم‌های خودرو منجر می‌شوند. بنابراین هر زمان که چراغ چک روشن شد، توصیه می‌شود که خودرو به‌سرعت با دستگاه دیاگ بررسی شده و مشکلات شناسایی و رفع شوند.
سوالات متداول
چراغ چک خودرو معمولا به رنگ زرد یا نارنجی است. در برخی خودروها ممکن است قرمز یا سبز نیز باشد، اما رنگ زرد یا نارنجی رایج‌ترین است.
روشن‌شدن چراغ چک ممکن است با صدای غیرعادی همراه باشد، اما همیشه اینطور نیست. بسته به مشکل خودرو ممکن است چراغ چک روشن شود؛ بدون اینکه صدای غیرعادی داشته باشد.
بله؛ روشنی چراغ چک معمولا نشان‌دهنده وجود مشکلی در سیستم خودرو است که نیاز به بررسی و تعمیر دارد.
روشنی چراغ چک زمانی نشان‌دهنده مشکل جدی است که همراه با علائمی مانند کاهش قدرت موتور، لرزش خودرو، صدای غیرعادی، یا چشمک‌زدن چراغ چک باشد
