در دنیای خودرو و نگهداری موتور انتخاب شمع‌های مناسب تاثیر زیادی بر عملکرد و عمر موتور دارد. یکی از گزینه‌های محبوب و کارآمد در این زمینه، شمع پلاتینیوم است که به دلیل ویژگی‌های خاص خود مورد توجه بسیاری از صاحبان خودرو قرار گرفته است.
در این مطلب دقیق‌تر بررسی می‌کنیم شمع پلاتینیوم چیست و به معرفی انواع مختلف شمع‌های پلاتینیوم و ویژگی‌های کلیدی آن‌ها می‌پردازیم تا شما با آگاهی بیشتری بتوانید بهترین انتخاب را برای خودروی خود داشته باشید.
شمع پلاتینیوم چیست؟
شمع‌های پلاتینیوم، نوعی شمع موتور با الکترودی از جنس پلاتین هستند که دوام و عملکرد بهتری نسبت به شمع‌های معمولی دارند. این شمع‌ها به دلیل مقاومت بالای پلاتین در برابر حرارت و خوردگی، طول عمر بیشتری (حدود 100,000 کیلومتر) دارند و جرقه قوی‌تری ایجاد می‌کنند که باعث احتراق کامل‌تر سوخت و کاهش مصرف آن می‌شود.
در ضمن، این شمع‌ها به دلیل تولید حرارت بیشتر رسوبات کمتری روی الکترودها جمع می‌کنند و دیرتر نیاز به تعویض دارند. شمع پلاتینیوم در مقایسه با شمع‌های ایریدیومی ارزان‌تر است؛ اما نسبت به شمع‌های استاندارد گزینه‌ای بادوام‌تر و کارآمدتر محسوب می‌شود.
برای خرید شمع‌های پلاتینیوم بهتر است به سراغ شمع‌های اصل بروید که کیفیت و کارایی بالایی دارند و به اتومبیل آسیب نمی‌رسانند. برند NGK یکی از بهترین برندهای تولیدکننده این نوع شمع است که متاسفانه مدل‌های تقلبی در بازار وجود دارد. ازاین‌روی برای خرید شمع NGK اصل توصیه می‌کنیم حتما به فروشگاه‌های معتبر مراجعه کنید. ضمن اینکه می‌توانید از ابزار اصالت‌سنج همیار حامی هم استفاده کنید. کافی است وارد سایت همیار حامی شوید و اطلاعات لازم را در ابزار اصالت سنج وارد کنید تا مشخص شود که شمع خریداری شده اصل است یا تقلبی.
انواع شمع پلاتینیوم کدام‌اند؟
شمع پلاتینیوم در انواع مختلفی تولید می‌شود؛ از جمله:
شمع تک پلاتینیوم (Single Platinum)
شمع تک پلاتینیوم، تنها یک الکترود پلاتینیومی در قسمت مثبت دارد که باعث افزایش عمر و بهبود عملکرد نسبت به شمع‌های معمولی می‌شود. این شمع‌ها به دلیل مقاومت بالای پلاتین در برابر حرارت و خوردگی، طول عمر بیشتری دارند و در خودروهای معمولی و موتورهایی با سیستم جرقه‌زنی استاندارد به کار می‌روند. استفاده از شمع تک پلاتینیوم باعث افزایش احتراق کامل سوخت، کاهش مصرف سوخت و کاهش تولید آلاینده‌ها می‌شود.
شمع دو پلاتینیوم (Double Platinum)
شمع‌های دو پلاتینیوم در هر دو الکترود مثبت و منفی پلاتین دارند. این طراحی باعث افزایش دوام و عملکرد شمع در خودروهایی با سیستم جرقه‌زنی Waste Spark می‌شود؛ جایی که هر دو الکترود تحت‌تاثیر جریان برق قرار می‌گیرند. این شمع‌ها نسبت به شمع‌های تک پلاتینیوم عمر بیشتری دارند و معمولا در خودروهای قدیمی‌تر که نیاز به عملکرد بالا دارند، استفاده می‌شوند.
شمع پلاتینیوم تقویت‌شده (Enhanced Platinum)
شمع تقویت‌شده برای خودروهای مدرن و با تکنولوژی پیشرفته طراحی شده است. این شمع‌ها با استفاده از مواد خاص و بهینه‌شده، جرقه‌زنی بهتری را فراهم می‌کنند و عمر طولانی‌تری نسبت به شمع‌های تک و دو پلاتینیوم دارند. شمع‌های تقویت‌شده علاوه بر کاهش مصرف سوخت و آلاینده‌ها به بهبود عملکرد موتور و کاهش نیاز به تعویض مکرر شمع کمک می‌کنند.
شمع پلاتینیوم چند الکترودی (Multi-Electrode Platinum)
شمع‌های پلاتینیوم چند الکترودی دارای دو یا چهار الکترود در قسمت جانبی هستند که باعث توزیع بهتر جرقه و افزایش کارایی موتور می‌شوند. این طراحی، عملکرد بهتر شمع در سیستم‌های جرقه‌زنی پیچیده و موتورهایی با راندمان بالا را در پی دارد. این نوع شمع‌ها برای خودروهای تکنولوژی پیشرفته یا موتورهای تقویت‌شده مناسب هستند که نیاز به جرقه‌های قوی‌تر و دقیق‌تری دارند.
شمع پلاتینیوم چه ویژگی‌هایی دارد؟
شمع پلاتینیومی ویژگی‌های خاصی دارد که آن را نسبت به شمع‌های معمولی متمایز می‌کند. مهم‌ترین ویژگی‌های این شمع عبارت‌اند از:
- طول عمر بالا: پلاتین فلزی در برابر حرارت و خوردگی مقاوم است. بنابراین شمع‌های پلاتینیومی عمر طولانی‌تری (حدود 100,000 کیلومتر) نسبت به شمع‌های نیکلی دارند
- عملکرد بهینه: نوک شمع پلاتینیوم معمولا ظریف‌تر و مقاوم‌تر است که باعث ایجاد جرقه قوی‌تر و احتراق کامل‌تر سوخت می‌شود. این ویژگی، بهبود کارایی موتور و کاهش مصرف سوخت را در پی دارد
- کاهش مصرف سوخت: شمع‌های پلاتینیوم با بهبود احتراق سوخت، مصرف سوخت خودرو را کاهش داده و عملکرد بهینه‌ای در موتورهای بنزینی ارائه می‌دهند.
- کاهش تولید آلاینده‌ها: با احتراق کامل‌تر سوخت، شمع‌های پلاتینیوم باعث کاهش تولید آلاینده‌ها و گازهای مضر می‌شوند؛ به‌ویژه در خودروهایی با موتورهای پیشرفته
- مقاومت در برابر دما و خوردگی: پلاتین به دلیل مقاومت بالای خود در برابر دماهای بالا و شرایط سخت موتور باعث افزایش دوام شمع می‌شود. بنابراین نیاز به تعویض زودبه‌زود نخواهد بود.
- کارکرد در شرایط دشوار: این شمع‌ها در دماهای بالا و شرایط موتورهای فشرده عملکرد خوبی دارند و برای خودروهایی که نیاز به عملکرد طولانی‌مدت دارند، مناسب هستند.
به‌طور کلی، شمع‌های پلاتینیوم گزینه‌ای کارآمدتر و اقتصادی‌تر برای افزایش عمر و کارایی موتور به شمار می‌آیند.
تفاوت میان شمع تک پلاتین و دوپلاتین در چیست؟
تفاوت اصلی بین شمع تک پلاتینیوم و شمع دو پلاتینیوم در تعداد الکترودهای آن است. شمع تک پلاتینیوم تنها یک الکترود پلاتینیومی در قسمت مثبت دارد؛ در حالی که در شمع دو پلاتینیوم در هر دو الکترود مثبت و منفی از پلاتین استفاده می‌شود. این طراحی باعث می‌شود که شمع دو پلاتینیوم دوام بیشتر و عملکردی بهتری در سیستم‌های جرقه‌زنی پیچیده‌تر، مانند سیستم‌های Waste Spark داشته باشد. در ضمن، شمع‌های دو پلاتینیوم معمولا عمر طولانی‌تری دارند و برای خودروهای قدیمی‌تر مناسب‌تر هستند.
تفاوت شمع پلاتینیوم با شمع معمولی
تفاوت اصلی بین شمع پلاتینیوم و شمع معمولی در جنس و ویژگی‌های عملکردی آن‌هاست که تاثیر زیادی بر عمر و کارایی شمع‌ها دارد.
- در شمع‌های پلاتینیوم، از پلاتین به‌عنوان ماده الکترود استفاده می‌شود که در برابر حرارت و خوردگی بسیار مقاوم است. این ویژگی باعث افزایش عمر شمع و بهبود عملکرد آن می‌شود؛ اما در شمع‌های معمولی، از آلیاژ نیکل یا سایر مواد معمولی برای ساخت الکترودها استفاده می‌شود که دوام کمتری دارند و سریع‌تر دچار سایش می‌شوند.
- شمع‌های پلاتینیوم به دلیل استفاده از پلاتین عمر طولانی‌تری دارند، معمولا حدود 60,000 تا 100,000 کیلومتر، که نسبت به شمع‌های معمولی بسیار بیشتر است؛ در حالی که شمع‌های معمولی عمر کمتری دارند، معمولا بین 20,000 تا 30,000 کیلومتر
- شمع پلاتینیوم جرقه قوی‌تر و دقیق‌تری تولید می‌کند که باعث احتراق کامل‌تر سوخت، کاهش مصرف سوخت و بهبود کارایی موتور می‌شود؛ در حالی که شمع‌های معمولی جرقه ضعیف‌تری دارند که ممکن است منجر به احتراق ناقص سوخت و مصرف بالاتر سوخت شود.
- پلاتین به دلیل ویژگی‌های خاص خود در برابر دماهای بالا و خوردگی مقاوم است، بنابراین شمع‌های پلاتینیوم در شرایط سخت‌تر عملکرد بهتری دارند؛ در حالی که شمع‌های معمولی در دماهای بالا و شرایط موتورهای فشرده ممکن است سریع‌تر دچار خوردگی و سایش شوند.
- شمع‌های پلاتینیوم به دلیل استفاده از پلاتین و طول عمر بیشتر معمولا قیمت بالاتری دارند؛ در حالی که شمع‌های معمولی به دلیل مواد ساده‌تر و هزینه ساخت پایین‌تر قیمت کمتری دارند.
به‌طور کلی، شمع با آلیاژ پلاتینیوم گزینه‌ای مناسب‌تر و بادوام‌تر برای خودروهایی است که نیاز به عملکرد بهتر و طول عمر بیشتر دارند؛ در حالی که شمع معمولی برای خودروهایی با نیازهای استاندارد و استفاده کمتر مناسب‌تر است.
شمع پلاتینیوم چه تفاوتی با شمع ایریدیوم دارد؟
تفاوت‌های اصلی بین شمع ایریدیوم و شمع پلاتینیوم در جنس الکترود، عملکرد، عمر و قیمت آن‌هاست.
- در شمع پلاتینیوم، از پلاتین به‌عنوان ماده الکترود استفاده می‌شود که در برابر حرارت و خوردگی مقاوم است؛ در حالی که در شمع ایریدیوم، برای ساخت الکترود از ایریدیوم که یکی از سخت‌ترین و مقاوم‌ترین فلزات در برابر دما و خوردگی است، استفاده می‌شود.
- شمع‌های پلاتینیوم معمولا 60,000 تا 100,000 کیلومتر دوام دارند که برای خودروهایی با استفاده متوسط مناسب است؛ در حالی که شمع‌های ایریدیوم عمر طولانی‌تری دارند و معمولا بین 100,000 تا 120,000 کیلومتر یا بیشتر کار می‌کنند. ایریدیوم به دلیل ویژگی‌های خاص خود دوام بیشتری نسبت به پلاتین دارد.
- شمع‌های پلاتینیوم جرقه قوی‌تر از شمع‌های معمولی تولید می‌کنند که به احتراق بهتر سوخت و بهبود کارایی موتور کمک می‌کند؛ در حالی که شمع‌های ایریدیوم به دلیل نوک بسیار نازک و مقاومت بالا در برابر حرارت جرقه قوی‌تر و دقیق‌تری ایجاد می‌کنند که باعث احتراق بهینه‌تر سوخت، کاهش مصرف سوخت و بهبود عملکرد کلی موتور می‌شود.
- پلاتین مقاوم است، اما نه به اندازه ایریدیوم. ایریدیوم در برابر دماهای بسیار بالا و شرایط سخت موتور مقاومت بالایی دارد و از پلاتین مقاوم‌تر است.
- شمع‌های پلاتینیوم معمولا قیمت کمتری نسبت به شمع‌های ایریدیوم دارند. زیرا هزینه پلاتین نسبت به ایریدیوم کمتر است. شمع‌های ایریدیوم به دلیل استفاده از ایریدیوم (فلز گران‌تر و مقاوم‌تر) قیمت بالاتری دارند.
در نهایت، انتخاب بین این دو نوع شمع به نیاز خودروی شما، بودجه و نوع استفاده بستگی دارد.
شمع پلاتینیوم چقدر عمر می‌کند؟
شمع پلاتینیوم معمولا 60,000 تا 100,000 کیلومتر عمر می‌کند. این مدت‌زمان به عواملی، مانند نوع موتور، شرایط رانندگی، نگهداری خودرو و کیفیت شمع بستگی دارد. شمع پلاتینیومی به دلیل استفاده از پلاتین در الکترود، که فلزی مقاوم در برابر حرارت و خوردگی است، عمر طولانی‌تری نسبت به شمع‌های نیکلی دارد و عملکرد بهتری در شرایط سخت موتور ارائه می‌دهد.
سخن پایانی
شمع پلاتینیوم با ویژگی‌هایی، مانند عمر طولانی، عملکرد بهینه و مقاومت بالا در برابر حرارت گزینه‌ای عالی برای خودروهای امروزی به شمار می‌آید. شما با انتخاب شمع مناسب می‌توانید کارایی موتور خود را بهبود ببخشید و از هزینه‌های نگهداری بکاهید.
